Wat doen wij voor het onderwijs

Wil je tijdens het lesgeven meer gebruik maken van lokale bronnen om zo de geschiedenis tot leven te laten komen? Dan ben je hier op de juiste plek. Op deze pagina vind je meer informatie.

Lokaal bronmateriaal

Wil je nou bronmateriaal gebruiken dat écht precies aansluit bij jou omgeving en het onderwerp dat je zoekt? Je kunt kijken of er een Geschiedenislokaal-pagina is voor jouw regio, of dat je lokale bronnen kunt vinden via de database van Bronnen in de Klas. Ook kun je zoeken naar  de digitale archieven van je lokale archief of historische vereniging. 

GeschiedenisLokaal
GeschiedenisLokaal maakt historische bronnen van archieven, musea en andere erfgoedinstellingen op een overzichtelijke manier toegankelijk. Leerlingen, studenten, docenten en lokale bewoners krijgen hierdoor zicht op de historie van hun dorp of stad. In Zuid-Holland zijn er Geschiedenislokalen voor de regio’s Delft, Den Haag, Rotterdam en Midden Holland. 

Bronnen in de klas
Bronnen in de klas is een initiatief dat bronnen van erfgoedinstellingen en archieven voor het PO, VO en VMBO toegankelijk maakt. Het zijn landelijk te gebruiken bronnen die op thema en tijdvak te filteren zijn. Neem eens een kijkje via de website van het VGN.  

Historische verenigingen
De meeste kennis over de lokale geschiedenis vind je vaak.. lokaal! Als je contact met de lokale historische vereniging of oudheidkamers opneemt kunnen zij je vaak uitstekend helpen aan bijzondere bronnen of verhalen over lokale gebeurtenissen. Zuid-Holland kent een lange lijst aan organisaties die zich bezighouden met de lokale geschiedenis, een overzicht kun je vinden op deze kaart. 

Highlights

Wij zetten een aantal van de beste verhalen voor het onderwijs hier alvast voor je op een rijtje. Sommige van deze verhalen kunnen leerlingen zelf lezen, anderen zijn meer geschikt als bron voor de docent. 

• Zuid-Holland in de steentijd
• Divali, een Hindoestaans lichtjesfeest in Zuid-Holland
• Kinderarbeid in Zuid-Holland  
• Trekvaarten en klimaatverandering in Zuid-Holland
• De Mobarak Moskee in Den Haag, een eerste moskee in Nederland
• Hoe de hondenkar leidde tot de oprichting van de Dierenbescherming 

Over de Romeinen

• Van Hercules tot Thor: Religie aan de noordgrens van het Romeinse Rijk
• Romeinen in Zuid-Holland
• Een Romeins-inheemse mengcultuur 

Over de Middeleeuwen

• Graven en vikingen in de vroege middeleeuwen
• Handel in middeleeuws Zuid-Holland
• Een Game of Thrones in de polder: de Hoekse en Kabeljauwse Twisten (1345-1354)

Over 17e -eeuwse buitenplaatsen en kolonialisme

• Hoe zag het leven op de buitenplaats eruit
• De verborgen koloniale geschiedenis van Rusthoff in Sassenheim
• Koloniale sporen in het huisarchief van Keukenhof
• Koloniale koopzucht op een buitenplaats in Lisse

Over de Tweede Wereldoorlog:

• Video: Onderduikers in de tuinmanswoning op Oud-Poelgeest
• Video: Joodse kindervluchtelingen vinden onderdak op Ockenburgh 
• De grote volksverhuizing: verdreven voor de Atlantikwall
• De bevrijding en Bersiap in Kamp Tjideng
• Kinderuitzendingen in de Hongerwinter 

Over Streektaal:

• Marokkaans-Nederlands in Gouda
• Zuid-Holland en het ontstaan van de standaardtaal
• Zuid-Hollandse stadsdialecten: Leids, Haags, Rotterdams  

Lesideeën en werkvormen voor in de klas

1.    Kijk op de kaart
Bekijk hier een overzicht met allerlei historische kaarten van plekken in Zuid-Holland en vergelijk met een kaart van de huidige situatie. Herkennen de leerlingen de omgeving? Wat is er veranderd? Wat is hetzelfde gebleven? En hoe zou een kaart van dit gebied er 200 jaar in de toekomst uitzien? Laat leerlingen zelf een kaart tekenen met hun ideeën. 

2.    Maak een tijdreis naar de oudheid
Via de webapp van TimeTravel bekijk je reconstructies van Romeinse forten.

3.    Archeologische vondsten in 3D
Op de website van het Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland zijn ook een aantal objecten in 3D te zien. Deze kun je op het digibord laten zien en samen met leerlingen ‘echt’ goed naar een object van vroeger kijken. Wat zien ze allemaal? Hoe oud zou dit zijn? En waar werd het voor gebruikt?

4.    Teken je eigen wapenschild
Lees het verhaal over heraldiek en wapenschilden en laat leerlingen daarna hun hun eigen wapenschild ontwerpen. https://www.geschiedenisvanzuidholland.nl/verhalen/verhalen/heraldiek/ 

5.    Canals5D
Rondkijken op een plek, maar dan een aantal eeuwen terug in de tijd? Dat kan via Canals5D, waar plekken virtueel worden gereconstrueerd in 5 dimensies. Neem eens een kijkje in het Vlaardingen van graaf Dirk III of in de prachtige tuinen van buitenplaats van de 17e eeuw, met aanklikbare informatie er verhalen. 

6.    Cultuursnack
Op de website van Cultuursnack vind je kant-en-klare digibordlessen waarin kunst en erfgoed samenkomen. Binnen de zogenaamde ‘menukaart’ Zuid-Holland vind je lessen over Zuid-Hollandse kunst en erfgoed voor de bovenbouw van het basisonderwijs, en bij de menukaart Burgerschap over de complexe onderwerpen van burgerschap voor het vmbo.  

7.    Prijsopdracht verhalen schrijven
Organiseer een schrijfwedstrijd in de klas met verhalen over de geschiedenis van Zuid-Holland of de tradities van nu. Stuur het beste verhaal naar educatie@erfgoedhuis-zh.nl en dan plaatsen wij het bij de andere verhalen op de website!

Met de klas op stap

Er zijn veel plekken in Zuid-Holland die je met de klas kan bezoeken en leerlingen de geschiedenis kunnen beleven. Bij Zien en Doen vind je een overzicht van allerlei erfgoedlocaties die te bezoeken zijn voor publiek. Veel locaties hebben ook een lesprogramma beschikbaar voor bezoekende scholen.  

Kant-en-klaar lesmateriaal

Ben je op zoek naar lesmateriaal of advies waarmee je erfgoed in de klas kan krijgen? Bekijk op de website van Erfgoedhuis Zuid-Holland een hoop inspirerende voorbeelden en kant-en-klaar materiaal.

Contact

Heb je vragen of ideeën over erfgoed in de klas die je graag met ons wilt delen? Neem dan contact op met onze educatie adviseurs via educatie@erfgoedhuis-zh.nl.