Naar overzicht

Zuid-Holland in de steentijd

Hoewel Zuid-Holland in de prehistorie voornamelijk uit ondoordringbaar moeras bestond, woonden er zelfs in de steentijd al mensen. Het skelet op de afbeelding is grofweg 5500 jaar oud.

Tijdens de aanleg van de Betuwelijn stuitten archeologen in 1997 bij Hardinxveld-Giessendam op restanten van bewoning. Ze vonden onder andere het 7500 jaar oude skelet van een vrouw. Het is het oudste skelet dat tot nu toe in Zuid-Hollandse, en zelfs in Nederlandse bodem is aangetroffen. Omdat de opgravingen werden uitgevoerd in voorbereiding op de aanleg van de Betuwelijn, kreeg de vrouw de toepasselijke naam Trijntje toebedeeld. Uit onderzoek van de botten is gebleken dat Trijntje ongeveer vijftig jaar is geworden en geen kinderen heeft gehad. Er zijn geen sporen van ziekten gevonden, maar haar gebit was opvallend sterk gesleten. Vermoedelijk komt dit door het eten van ruw voedsel en het bewerken van dierenhuiden met haar tanden. Een reconstructie van Trijntje is te vinden in museum De Koperen Knop in Hardinxveld-Giessendam.

Reconstructie van Trijntje. (Foto: Wikipedia)

Jagen en vissen

Trijntje behoorde tot een klein groepje jagers en vissers. Deze mensen bivakkeerden in kleine hutjes op een ‘donk’, een zandtop in een verder moerassige omgeving. Zij visten op zowel zoet- als zoutwatervissen. Trijntje en haar groepsgenoten lijken een grote voorkeur te hebben gehad voor snoeken, maar aten bijvoorbeeld ook zeehondenvlees. In het moeras werd gejaagd op vogels en waterdieren als schildpadden. Verder leverde de begroeiing van de zandtoppen en het omringende moeras plantaardig voedsel op, zoals bramen, waternoten, hazelnoten, appels en de wortelknolletjes van speenkruid. Deze mensen en hun honden – het enige huisdier dat ze kenden – woonden niet permanent op deze donk: ’s zomers trokken ze met hun kano’s naar de hoger gelegen gronden in Brabant.

Landbouw

Vanaf omstreeks 3000 v.Chr. schakelden de jagers en vissers geleidelijk aan over op landbouw en veeteelt. Zij bouwden kleine vaste nederzettingen op de zandige hoge plaatsen, waar men weinig last had van overstromingen. Deze cultuur van jagers, vissers en boeren wordt naar de oudste vindplaats de Vlaardingencultuur genoemd.

Kijk hieronder een filmpje over Trijntje.

 

0 reacties

Plaats een reactie

Verzenden

Ontdek meer

Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?

Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.

Ontvang de laatste verhalen in je mailbox

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.