Nederland had al vroeg in de Europese geschiedenis grote steden en was een van de meest dichtbevolkte plekken van Europa. Deze steden werken vaak samen en deelden hun rijkdommen, maar ook was er sprake van sterke onderlinge concurrentie.
Tot de veertiende eeuw was Dordrecht de belangrijkste stad van Holland. Door haar gunstige ligging was de stad rijk geworden van de handel in wijn en hout. Bovendien gold voor Dordrecht een ‘stapelplicht’. Dit betekende dat alle handelswaar die langs de stad kwam, gedeeltelijk verhandeld moest worden in Dordrecht. Een vast percentage van de opbrengst hiervan was voor de stad. Door haar vooraanstaande economische positie werd de stad de ‘eerste stad van Holland’ genoemd.
Concurrenten
Vanaf de veertiende eeuw begonnen andere steden te concurreren met Dordrecht. Delft, Gouda en Amsterdam kregen in rap tempo handelsrechten van de graven van Holland en bloeiden economisch op. Al snel kregen ook andere steden handelsrechten, waarna de economische koppositie van Dordrecht volledig afbrokkelde. Rotterdam, Den Haag en Leiden mochten van de graven de infrastructuur rondom hun stad te verbeteren, onder andere door het aanleggen van kanalen. Dit had gevolgen: de Hollandse steden veranderden in rijke handelscentra.
Onderlinge rivaliteit
In de zestiende eeuw werden Delft, Den Haag, Rotterdam, Leiden, Haarlem en Amsterdam de belangrijkste Hollandse steden. Hun groei ging echter wel gepaard met hevige onderlinge rivaliteit. Alle steden wilden een goede toevoerweg hebben en twistten met elkaar over de aanleg van havens en kanalen. Een bekend voorval was de kwestie rond de "drie Schieën". De Schie was een belangrijke vaarweg tussen Delft en Schiedam. Rotterdam kreeg in 1340 het privilege om een kanaal te graven naar de Schie. Delft was het hier niet mee eens en legde daarom een eigen, concurrerend kanaal aan tussen de Schie en de Maas. Op de plaats waar dit kanaal in de Maas uitmondde ontstond Delfshaven, dat Rotterdam moest beconcurreren. In 1512 leidde het conflict over de Schieën tot een proces. Delft ontzegde Rotterdam namelijk het recht om het Rotterdamse kanaal te verbreden en op Delfts grondgebied herstelwerkzaamheden te verrichten. Om de situatie te kunnen beoordelen, lieten de rechters zelfs speciaal een kaart van het gebied maken. Uiteindelijk stelden zij Rotterdam in het gelijk.
Plaats een reactie
Ontdek meer
Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?
Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.
Ontvang de laatste verhalen in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
0 reacties