Naar overzicht

Familie op twee continenten

Carla van der Drift
— 3 reacties

Nederland is een land van emigratie en immigratie. Dit is het verhaal van een familie die met emigratie te maken kreeg. Een deel van de Delftse familie Van der Drift emigreerde vanuit de omgeving van Delft naar Nieuw-Zeeland, een deel bleef in Nederland wonen. Carla van der Drift beschrijft het verhaal van haar grootouders en haar ooms en tantes.

Het huishouden van de familie Van der Drift

Antoon van der Drift kwam uit een familie van rijke boeren, die al meerdere generaties in Vrijenban woonden (tegenwoordig gemeente Delft). Hij woonde in een boerderij aan de Rotterdamseweg 312, gelegen aan de Delftse Schie. In 1920 trouwde hij op 25-jarige leeftijd met de 21-jarige Cor Ham. Cor Ham was de dochter van Jan Ham; één van de rijkste boeren van Overschie (grens Schiedam). Zij vonden elkaar leuk, maar in die tijd was het ook gebruikelijk onder de bevolkingsgroep waartoe zij behoorden om met mensen van dezelfde stand te trouwen. Dus met iemand uit een familie met redelijk grondbezit en die welvarend was.

In de daarop volgende jaren kregen Antoon en Cor (vanaf 1921 t/m 1938) samen 12 kinderen. Die kinderen waren: Janet (1921), Riet (1923), Els (1923, tweelingzus met Riet),  Jan (1924), Wil (1925), Wim (1927), Jos oftewel Fien (1928), Cor (1929), Joop (1930), Agnes (1932), Anton (1936) en Aad (1938). In die tijd waren katholieke gezinnen wel vaker groot.

Naast deze 12 kinderen woonde ook de broer van Antoon, genaamd Bernard aan de Rotterdamseweg 312. Deze boerderij was ook zijn ouderlijk huis. Bernard was doof. Hij had een slaapkamer op zolder en werkte mee in het bedrijf. Op latere leeftijd ging hij naar een zorginstelling in Heerlen, verbleef daar doordeweeks, en in de weekenden was hij op de boerderij. Ook woonde omstreeks de jaren '20-'30 een dienstbode uit Hongarije bij het gezin. Ze was er inwonend en hoorde bij de familie. Ze werd "Grote El" genoemd, want waarschijnlijk kon men haar Hongaarse naam niet uitspreken. Ze heeft meerdere jaren op de boerderij verbleven en gewerkt.

Naast boer ook melkboer

In de vroege jaren '30 was er een grote kinderschare en een uitgebreide veestapel. In de crisisjaren moest er hard gewerkt worden, en daarom werd er naast de veehouderij ook een zuivelbedrijf opgezet. In de jaren '30 werd Antoon geholpen door een knecht. Zes maal per week ging de knecht op pad met zijn kar met 4 blankgepoetste kannen om aan de deur de melk te verkopen. Later toen Antoons kinderen groter waren namen zij dat over. 's Ochtends melkte Antoon, zijn zoons of dochters Wil en Els de koeien. Daarna deed Antoon zijn werk als melkboer en bracht hij met paard en wagen verse melk rond in een bepaalde wijk van Delft. Zoons Jan en Wim hadden ieder een andere wijk en brachten met een bakfiets de melk rond.

Op een gegeven moment is Antoon gestopt met zijn werk als melkboer en was hij alleen nog veehouder en huiseigenaar van een aantal woningen op verschillende plekken. Antoon van der Drift was een handige ondernemer: hij had redelijk wat land in zijn bezit en dus een aantal huizen die hij verhuurde. Financieel ging het hem redelijk voor de wind. Zo scheen het dat hij zelfs de eerste in de straat was die een auto had, in een tijd dat het nog een nieuwigheid was.

Uiteindelijk zouden zes van de kinderen emigreren en zes kinderen zouden in Nederland blijven wonen.

"Het Beloofde Land"

In 1946 trouwde dochter Wil en verliet zij als eerste het ouderlijk huis. Eind jaren '40 (na de Tweede Wereldoorlog) en de jaren '50 was het bij meerdere landbouwers en veehouders in trek om te emigreren naar o.a. de landen Nieuw-Zeeland, Australië en Canada. Daar had je als boer meer vrijheid en er was daar toen veel land en ruimte beschikbaar. Deze landen werden voorgespiegeld als het Beloofde Land in die tijd onder deze doelgroep. Verschillende kinderen van Antoon besloten om de sprong te wagen en emigreerden. De zonen Jan, Cor en Joop, en de dochters Wil en Jos emigreerden met echtgenoot naar Nieuw-Zeeland. Cor trouwde daar met een Maori-vrouw. Zoon Wim emigreerde eerst naar ook naar Nieuw-Zeeland, maar ging later in Australië wonen. De meeste van de kinderen hadden een agrarisch bedrijf in Nieuw-Zeeland. Uiteindelijk zouden 6 van de kinderen emigreren en 6 kinderen zouden in Nederland blijven wonen. Eind jaren '50 gingen vader Antoon en moeder Cor voor een jaar naar Nieuw-Zeeland. Ze gingen op bezoek bij hun kinderen en verbleven bij hen, maar gingen ook genieten van het land. Per boot gingen ze daar naartoe en het duurde wel 6 weken voordat ze in Nieuw-Zeeland aankwamen.

Dochter Els van der Drift  trouwde in 1951 met Jan Langeveld en bleef in Delft wonen. Ze gingen in Klein Delfgauw in een boerderij wonen, en kregen kinderen. Een aantal van de kinderen van Els en Jan werd aangestoken door hun ooms en tantes in Nieuw-Zeeland, en hebben hun voorbeeld gevolgd. De kinderen werden geholpen door de familie in Nieuw-Zeeland om alles goed te regelen in een voor hen onbekend land. Met die kinderen van Els gaat het goed, ze hebben een zeer goed lopend boerenbedrijf in Nieuw-Zeeland.

De andere kinderen van Antoon en Cor: Janet, Riet, Agnes, Anton, en Aad kozen voor andere beroepen, of voor een echtgenoot met een ander beroep. Zij bleven in Nederland wonen, verspreid over verschillende plekken in het land.

Nadat je iets gezegd had moest je een aantal minuten wachten voordat dit aan de andere kant was aangekomen. En soms was het ook moeilijk te verstaan, want de kwaliteit van de telefoonlijn was nog niet zo goed. Een gesprek kon op die manier dus een tijd duren.

Het contact tussen Nederland en Nieuw-Zeeland

In de jaren '50 vertrokken er dus 6 kinderen naar Nieuw-Zeeland en 6 kinderen bleven in Nederland wonen. Er ontstond een grote fysieke afstand tussen de familieleden want het land Nieuw Zeeland lag aan de andere kant van de wereld. In die tijd was het contact onderhouden met elkaar lastig vanwege de beperkte communicatiemogelijkheden en het tijdsverschil van ongeveer 12 uur. Wil van der Drift werd de contactpersoon tussen de familie in Nieuw-Zeeland en in Nederland. In die tijd ging het contact via de vaste telefoon in huis (de mobiele telefoon bestond nog niet) en dat ging gepaard met vertraging op de telefoonlijn. Nadat je iets gezegd had moest je een aantal minuten wachten voordat dit aan de andere kant was aangekomen. En soms was het ook moeilijk te verstaan, want de kwaliteit van de telefoonlijn was nog niet zo goed. Een gesprek kon op die manier dus een tijd duren. En daarbij kwam dat in die tijd het bellen naar Nieuw-Zeeland ook heel duur was. En dat gold ook nog in de jaren erna: in de jaren '70 waren de telefoonkosten ongeveer 10 gulden per minuut naar Nieuw-Zeeland. De gesprekken gingen daarom alleen over noodzakelijke dingen en er werd niet vaak gebeld. Een andere manier van communicatie was via de post. Voor de post bij de ontvanger aankwam, ging daar ook de nodige tijd overheen. Post werd vervoerd per boot in die tijd, die er ongeveer 6 weken over deed.

Tot slot

Dit verhaal gaat over mijn opa Antoon van der Drift en oma Cor van der Drift-Ham, mijn ooms en tantes, en mijn vader. Het is een familie die op twee continenten woont. Helaas heb ik de meeste familie in Nieuw-Zeeland nooit gezien omdat zij al waren geëmigreerd voordat ik geboren was en het voor hen duur was om naar Nederland op bezoek te komen, of omdat ze te druk waren. Alleen Wil van der Drift en haar man zijn nog wel eens naar Nederland gekomen voor een bezoek. Inmiddels zijn al mijn ooms en tantes overleden in Nieuw-Zeeland, wel leven hun nazaten daar verder.

Ook de boerderij van Antoon van der Drift aan de Rotterdamseweg 312 te Delft, bestaat niet meer. Na zijn overlijden in 1966 werd alles verkocht en niet lang daarna heeft projectontwikkeling het gebied veranderd. Momenteel wordt door grootschalige projectontwikkeling het gebied wederom veranderd, bij de Schieoevers te Delft staat van alles te gebeuren. 

Over de auteur

Carla van der Drift heeft met haar verhaal een gastbijdrage geleverd aan Geschiedenis van Zuid-Holland.

3 reacties

J.van der Helm 24 juli 2023

Mooi verhaal. Weet zij ook meer te vertellen van destijds: fam.langeveld? Jan Langeveld is getrouwd met els v.d. drift. Graag meer over fam.langeveld maar dan over de tijd van zijn vader en moeder Langeveld/ van Leeuwen.

J.van der Helm 24 juli 2023

Mooi verhaal. Weet zij ook meer te vertellen van destijds: fam.langeveld? Jan Langeveld is getrouwd met els v.d. drift. Graag meer over fam.langeveld maar dan over de tijd van zijn vader en moeder Langeveld/ van Leeuwen.

Anoniem 12 augustus 2023

Bedankt voor uw reactie. Op korte termijn komt het er niet van om iets met uw suggestie te doen. Maar u zou kunnen informeren bij de historische vereniging Delft, genaamd Delfia Batavorum, of zij misschien in het verleden wel eens een artikel hebben geschreven over de ouders van Jan Langeveld, hun historische boerderij, het buurtschap, en meer...........

Plaats een reactie

Verzenden

Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?

Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.

Ontvang de laatste verhalen in je mailbox

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.