Naar overzicht

De opsplitsing van Holland in 1840

— 5 reacties

In 1813, direct na de Franse bezetting, keerde Willem Frederik, de zoon van de in 1795 gevluchte stadhouder Willem V, terug uit Engeland. Hij zou als koning Willem I vanaf 1815 leiding gaan geven aan het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Holland was in deze eenheidsstaat nog slechts een provincie.

In 1813, direct na de Franse bezetting, keerde Willem Frederik, de zoon van de in 1795 gevluchte stadhouder Willem V, terug uit Engeland. Hij zou als koning Willem I vanaf 1815 leiding gaan geven aan het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Holland was in deze eenheidsstaat nog slechts een provincie. Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden was een samenvoeging van de Oostenrijkse Nederlanden (ongeveer het huidige België) en het grondgebied van de oude Republiek. De internationale gemeenschap wilde op die manier een grote bufferstaat creëren. Deze zou niet zo makkelijk onder de voet worden gelopen bij een eventuele toekomstige Franse expansie.

Weinig politieke macht

Holland, dat in de Republiek veruit het belangrijkste gewest was geweest, was na de Belgische afscheiding van 1830 opnieuw de grootste provincie, met de meeste inwoners en de grootste economische macht. Maar anders dan in de Republiek was Holland niet langer politiek zelfstandig. De provincie werd van bovenaf, vanuit Den Haag, bestuurd, via twee Commissarissen des Konings, één voor het noorden en één voor het zuiden. Er was een college van Provinciale Staten, maar dat had weinig in de melk te brokken.

Splitsing Noord- en Zuid-Holland

In 1840 werd na enige discussie besloten Holland te splitsen in twee aparte provincies: Noord-Holland (met als hoofdstad Haarlem) en Zuid-Holland (met Den Haag als hoofdstad). Er was wat verzet uit Noord-Holland, omdat sommigen vreesden dat Noord-Holland erg zou worden gedomineerd door Amsterdam. Maar uiteindelijk werd de scheiding toch doorgevoerd. Eigenlijk was het verschil voor en na 1840 niet eens zo groot, omdat het noorden toch al een eigen Commissaris en een eigen College van Gedeputeerden had.

Haarlemmermeer, Leimuiden

In de jaren na 1840 veranderden de grenzen tussen beide provincies een aantal keren. Dit gebeurde bijvoorbeeld rond 1850, toen het Haarlemmermeer werd drooggelegd en het gebied, dat tussen Noord- en Zuid-Holland in lag, werd toegewezen aan Noord-Holland. Om Zuid-Holland tevreden te stellen kreeg het Leimuiden en een klein deel van Aalsmeer van Noord-Holland.

5 reacties

leon Theunisz 06 april 2022

meer van dit is interessant

Mieke 17 september 2022

Was vroeger Holland niet hetzelfde als Nederland?

Redactie 22 september 2022

Dag Mieke, nee, Holland was vroeger niet hetzelfde als Nederland. Het historische gewest dat Holland werd genoemd lijkt in grote lijnen op wat wij nu Noord-Holland en Zuid-Holland noemen.

Balt 18 november 2022

Leuk om te lezen !

Kees 02 september 2023

Heeft de splitsing tussen Noord- en Zuid-Holland geleid tot sociale onrust in West-Friesland?

Plaats een reactie

Verzenden

Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?

Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.

Ontvang de laatste verhalen in je mailbox

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.