Hoe zou de Koeneschans eruit hebben gezien in de tijd van de Oude Hollandse Waterlinie? Binnenkort kun jij dit ter plekke met eigen ogen zien, door middel van een interactieve ‘Virtual Reality’-tour. Een bijzonder doorkijkje naar het verleden, waarvan je hier alvast een voorproefje krijgt:

Een militaire wachtpost
In het riviertje de Vlist, tussen Haastrecht en Schoonhoven, ligt een heel klein schiereiland. Op het eerste oog ziet dit stukje land er niet uitzonderlijk uit: een stuk gras met wat grazende geiten erop. Maar het eilandje, de Koeneschans genaamd, kent een bijzondere historie. Het speelde namelijk een rol in de Oude Hollandse Waterlinie, als verdedigingswerk tegen binnenvallende legers van de Fransen en Spanjaarden. De Koeneschans had als doel om de hoger gelegen Slangeweg, op de route naar IJsselstein, goed in zicht te hebben en zo een mogelijke vijandelijke aanval met kanonnenvuur te beantwoorden.

Door archeologisch onderzoek weten we tegenwoordig dat er een stenen militaire wachtpost en aarden wallen uit de 17^de eeuw op de schans aanwezig waren. In de grond zijn bovendien enkele loden kogels, een knoop en een gesp teruggevonden – overblijfselen van krijgslieden die op het eiland verbleven. In vredestijd verbleven één of twee soldaten op de Koeneschans om daar wacht te houden. Een vrij saai bestaan, met het oppakken van smokkelaars en het onderhoud aan de schans en het gebouw als een van de weinige taken. In het Rampjaar 1672 bivakkeerden er waarschijnlijk meer soldaten, hoewel hier niets van is overgeleverd.

Virtual Reality
De onzichtbare historie van de Koeneschans wordt nu met een bijzonder project zichtbaar gemaakt voor een breed publiek. Illustrator Josefien Versteeg heeft tekeningen gemaakt van hoe de schans er rond 1672 uit kan hebben gezien: met een schansgebouw, soldaten op wacht en mankrachten in aantocht. Omdat er geen tekeningen of schilderijen zijn overgebleven, en er dus niet meer visueel te reconstrueren valt hoe het leven er op de Koeneschans uitzag, is dit een weergave met realiteit en fantasie in één.

Een jonge ondernemer uit Haastrecht, heeft vervolgens de illustraties digitaal samengevoegd met foto’s van nu. Hierdoor is het landschap van zowel heden als verleden samen in 360˚ te bekijken. In het najaar van 2018 kan iedere voorbijganger deze film via de mobiele telefoon op de schans bekijken. Voor de Koeneschans zal een fysieke ‘verrekijker’-paal komen, waardoor je de schans van toen in het landschap van nu om je heen kunt kijken.

Natuurbeschermingsorganisatie Zuid-Hollands Landschap is sinds 2013 eigenaar van de Koeneschans. In samenwerking met het Erfgoedhuis Zuid-Holland wordt de rijke (landschaps)geschiedenis van de Vlist weer tot leven gebracht in het project ‘Beleef de Vlist.’ De ontwikkeling van de Augmented Reality-website is hier een onderdeel van. Dankzij een bijdrage vanuit de Erfgoedlijn Oude Hollandse Waterlinie heeft de provincie Zuid-Holland dit project mede mogelijk gemaakt.