Jacobaburcht Oostvoorne

De Burcht van Oostvoorne is een typisch mottekasteel. Dergelijke burchten werden vooral tussen 1150 en 1250 gebouwd. Bij voorkeur werd gebruik gemaakt van een natuurlijke verhoging in het landschap die dan verder werd opgehoogd.

Vroege geschiedenis

Tot 1373 was de Burcht in het bezit van het machtige geslacht Van Voorne. De eerste telg van dit geslacht, Hugo, wordt in 1108 genoemd. Nadat in 1477 het graafschap Holland was opgegaan in het Bourgondische rijk verloor de Burcht gaandeweg zijn betekenis.

Hoewel op de motte in Oostvoorne ooit een door een ringmuur omgeven forse donjon of woontoren stond, had deze toren al vanaf de 14^de eeuw geen woonfunctie meer. De representatieve vertrekken van de heren en vrouwen van Voorne bevonden zich in de voorburcht.

Verval

Als in 1503 Margaretha van York, weduwe van Karel de Stoute, overlijdt, blijft de Burcht onbewoond en treedt verval snel in. Een deel van de voorburcht wordt in 1534 gesloopt. In 1552 volgen de donjon en een deel van de poorttoren. In de 17^de eeuw was het ooit zo trotse kasteelcomplex tot ruïne vervallen. Het is 1824 als N.J.C. Lette, dan eigenaar, de ruïne laat slechten. In 1842 wordt het terrein aan het Rijk verkocht.

Het oorspronkelijke gebouw

De donjon was oorspronkelijk waarschijnlijk midden op de motte gebouwd en bezat twee bouwlagen boven een kelder. De ingang bevond zich op de verdieping en was bereikbaar via een rechte trap (steektrap). De motte was omgeven door een houten pallisade die later is vervangen door een ringmuur. Deze ringmuur is in de 14^de eeuw vervangen door een ringmuur met een weergang op gemetselde spaarbogen met aan de west- en oostzijde een toren. In de westelijke toren, de poorttoren bevond zich een in het metselwerk uitgespaarde wenteltrap. Hoewel het geheel er imposant uitzag was het niet erg solide. De ringmuur was onvoldoende gefunderd en er ontstonden voortdurend scheuren, wat niet zelden tot gevolg had dat een deel van de muur instortte. Om de muur te verstevigen zijn hoefijzervormige torens aan de ringmuur toegevoegd. De motte was omgeven door een gracht en door een brug verbonden met de voorburcht. Het onderhoud van de voorburcht richtte zich voornamelijk op reparatie en herstel van de gebouwen, totdat na 1503 er geen bewoning meer is.

Heden

De Burcht van Oostvoorne bestaat thans uit een omgrachte motte met daarop de fundering en kleine restanten van opgaand werk. De ringmuur heeft de vorm van een onregelmatige cirkel. Opvallend zijn de muurdammen haaks op de eigenlijke ringmuur. Ook de resten van de torens zijn nog duidelijk te herkennen.  Het muurwerk van de donjon heeft een dikte van 2,6 meter. De fundering van de genoemde steektrap is eveneens nog te zien. De thans aanwezige houten brug ligt op de plaats van de oorspronkelijke brug die motte met de voorburcht verbond.