In 1896 werd voor het eerst een radioverbinding tot stand gebracht – in Rusland. Al snel zou het wonder van de draadloze telefonie ook in Zuid-Holland toepassing vinden. Dat gebeurde als eerste in de scheepvaart: eindelijk kon men vanaf de wal spreken met stuurlui op zee.
Op 19 december 1904 werd het Rijkskuststation Scheveningen opgericht. De zender heette aanvankelijk Scheveningen Haven (vanaf 1929 ‘Scheveningen Radio’). Deze naam bleef bestaan, ook toen het ontvanggedeelte naar IJmuiden werd verplaatst. De uitzendingen moesten in de Tweede Wereldoorlog worden gestaakt. Pas na de oorlog kon Scheveningen Radio de uitzendingen (vanuit Amsterdam en IJmuiden) hervatten.
Pionier
Al in de beginjaren realiseerden sommigen zich dat radio niet alleen nuttig was, maar ook vertier kon brengen. Pionier op dit gebied was ir. Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda, die zich in 1913 in Scheveningen vestigde. Daar richtte hij Technisch Bureau Wireless op (na 1918 N.V. Nederlandsche Radioindustrie). Hij maakte er radiozend- en ontvangapparatuur en ontwikkelde verschillende soorten triodelampen.
Behalve over de techniek dacht hij ook na over toepassing in de huiskamer. Zijn eerste radiouitzendexperiment vond plaats tijdens de jaarbeurs in maart 1919. Later datzelfde jaar zond hij een ‘Radio Soiree-musicale’ uit, volgens velen de eerste omroepuitzending ter wereld. Hoogtepunt vormde Idzerda’s uitzending van de Kurhausconcerten in 1924, muziek voor de massa. Financieel verging het hem slecht en in 1924 ging zijn bedrijf failliet. Ongeveer tegelijkertijd begonnen de radio-uitzendingen van andere omroepgemachtigden. In 1935 staakte Idzerda teleurgesteld zijn activiteiten.
Verzuiling
De Nederlandse samenleving had zich begin twintigste eeuw georganiseerd in levensbeschouwelijke of politiek-ideologische groeperingen. Ook de radio-omroep ontkwam hier niet aan. De eerste nationale omroep was de liberale Hilversumse Draadloze Omroep (HDO) in 1924, de latere AVRO. Inmiddels hadden de protestanten hun NCRV, de katholieken hun KRO, de vrijzinnig protestanten hun VPRO en de socialisten hun VARA opgericht.
Tijdens de Duitse bezetting werd het verzuilde omroepbestel opgeheven en vervangen door een nationale Nederlandse omroep. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de oude omroepen weer terug.
Plaats een reactie
Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?
Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.
Ontvang de laatste verhalen in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
0 reacties