Hulpvliegveld Ockenburgh

Toen het Luchtvaartbedrijf in september 1939 het sportpark Ockenburgh ombouwde naar een militair hulpvliegveld werd er opnieuw een stukje luchtvaartgeschiedenis geschreven. Twintig jaar eerder waren er namelijk al vliegactiviteiten op het terrein. Toen was er nog geen sportpark (dat werd in 1936 aangelegd) maar was het alleen polderterrein. Er werd een syndicaat opgericht met als doel de realisatie van de "Eerste Nederlandse Vlieghaven Ockenburgh”. Grootste wapenfeit wat hieruit voort kwam was een driedaagse vliegshow welke in september 1919 werd gehouden. Het plan voor de vlieghaven kwam niet van de grond en het gevolg was dat Maaldrift en later ook Schiphol werden ontwikkeld tot vlieghavens.

Mobilisatie

Tijdens de mobilisatie in september 1939 was er behoefte ontstaan aan militaire (hulp)vliegvelden in het westen van het land. Het Luchtvaartbedrijf nam het sportpark Ockenburgh in gebruik. Het Bataljon Luchtvaarttroepen zorgde ervoor dat de sportattributen van de sportvelden werden verwijderd en dat ook de aanwezige kleedruimten in gebruik genomen konden worden. De portierswoning (aan de huidige Wijndaelerweg) werd als wachtlokaal ingericht. Op het terrein werd een grote tent neergezet waar pas aangekocht Douglas 8a-3N toestellen uit Amerika werden afgemonteerd. Verder stonden er enkele Fokkers toestellen in depot.

De bewaking van het hulpvliegveld was in eerste instantie in handen van het regiment Grenadiers. Deze werden op 8 mei afgelost door een drietal secties van de 22e Depotcompagnie Bewakingstroepen. Om een goede verdediging van het terrein te verzorgen hadden zij te weinig tijd. De eerste Duitse troepen vielen in de vroege morgen van de 10e mei het hulpvliegveld vanuit de lucht aan. In eerste instantie waren het alleen parachutisten, later ook luchtlandingstroepen die met Junkers Ju-52 op het veld werden afgezet. Door de grote Duitse overmacht met hun betere bewapening werden de depottroepen na 2 uur hevige strijd teruggedrongen richting Loosduinen. Van de 96 soldaten sneuvelden er 24 en raakten 18 man gewond.

Herovering

Het lukten de Duitsers niet om door te stoten richting het centrum van Den Haag om de Koningin, de regering en het Nederlands opperbevel gevangen te nemen. Door de onverwacht felle tegenstand op Ockenburgh kregen de troepen van het regiment Grenadiers vanuit Den Haag en het regiment Jagers vanuit Monster de tijd om Duitse troepen in te sluiten. De artillerie, die bij Poeldijk stond opgesteld, verjoeg de Duitse troepen uiteindelijk van Ockenburgh. Het 1e Bataljon Grenadiers heroverde het hulpvliegveld uiteindelijk. Zij namen ongeveer 160 Duitse soldaten gevangen. Een andere grote groep Duitse soldaten konden in de late avond van 11 op 12 mei aan de Nederlandse omsingeling ontsnappen en via een nachtelijke mars Overschie bereiken. Net als de aanval op de andere vliegvelden in de regio, Ypenburg en Valkenburg, mislukte het Duitse aanvals voor Ockenburgh. Bij de slag om Ockenburgh kwamen in totaal 86 Nederlandse soldaten om het leven.

Schijnvliegveld

Na de Nederlandse capitulatie kwam het veld weer in Duitse handen en werd er een schijnvliegveld van gemaakt. Met houten vliegtuigen, nepverlichting en nepbarakken was het bedoeling geallieerde vliegers in verleiding te brengen hun bommen op het schijnvliegveld af te werpen om zo de operationele vliegvelden tegen bombardementen te beschermen. Halverwege 1943 werd het schijnvliegveld opgeheven. In 1942 werden de eerste mijnenvelden aangelegd en waren voornamelijk bedoeld voor de versterking van de Atlantikwall. Op en rond het veld werden duizenden landmijnen ingegraven. Al vrij snel na de bevrijding moesten deze landmijnen weer geruimd worden door Duitse krijgsgevangenen.

Tegenwoordig ligt het gemeentelijk sportpark Ockenburgh er vredig bij. De portierswoning is nog het enige dat ons herinnert aan het hulpvliegveld. Dit gebouw werd in 2013 tot gemeentelijk monument verklaard. In hetzelfde jaar werden op ditzelfde gebouw door burgemeester Van Aartsen een aantal plaquettes onthuld. Op deze plaquettes staan de namen van hen die bij de slag om Ockenburgh om het leven kwamen.

Links

• Vliegveld Ockenburgh