Menheerse Werf Middelharnis

De historische scheepstimmerwerf van Middelharnis, een prachtige cultuurhistorische attractie waar de maritieme en visserijhistorie weer tot leven is gebracht.

Eeuwenlang zijn er bij de Menheerse Werf beugsloepen gebouwd en onderhouden, een voor de Zuid-Hollandse delta kenmerkend scheepstype. De beugsloepen werden begin negentiende eeuw tot 1920 vanuit Middelharnis, Pernis, Zwartewaal, Vlaardingen en Maassluis op de Noordzee en Atlantische Oceaan gebruikt voor de visserij. Vandaag de dag wordt op de werf de uit 1897 stammende ijzeren beugsloep MD10 Johanna Hendrika gerestaureerd, het laatste overgebleven exemplaar van die grote Zuid-Hollandse vloot. 

Beugvisserij

Op het moment is er op het dek van de beugsloep MD10 een tentoonstelling over beugvisserij te zien. Beugvisserij is de manier van visserij die op het eiland gebruikelijk was en waar een groot deel van de kabeljauw, schelvis, koolvis en heilbot mee werd gevangen. Er werd een beug, een stelsel van lijnen, jonen en haken, uitgezet op zee door de vissers. Dit stelsel was soms wel twaalf of achttien kilometer lang! De originele onderdelen van de beugvisserij die je op het dek kunt bekijken, zoals de aasbak, brengen deze manier van vissen tot leven.

Entertainment en educatie op de werf

Daarnaast heeft de werf interessante exposities over de historie van het havenkanaal en de visserij en maritieme geschiedenis. Ook zijn er op de werf uitgebreide edutainmentvoorzieningen, een ambachtelijke werkplaats en een visserijmoument te vinden. Het visserijmonument is gemaakt door kunstenaar Sjaak van den Akker en verbeeldt de schepen die zijn vergaan. In het bezoekerscentrum is op een touchtable het register in te zien van de vergane schippers. Daarnaast is er is een tijtafel waarop je zelf eb en vloed kunt regelen en dammen bouwen, voor wie met het getij in het Haringvliet wil spelen. Er is een bezoekerscentrum en toeristisch informatiepunt met interactieve inspiratiewand van de VVV, waar je uitgebreide informatie over restaurants, accommodaties, routes, evenementen en musea op het eiland vindt. Ook kun je varen met de laatst overgebleven fiets/voetveer Anna Jacoba en sinds mei 2019 is er een mooie mobiele tentoonstelling met een register van schepen die tijdens de Watersnoodramp 1953 hulp hebben geboden.

De hulpvloot 1953

In 2018 was het 65 jaar geleden dat de polders van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden onderstroomden in een ijskoude, stormachtige nacht. Met het oog op dit herdenkingsjaar heeft de stichting Cultuur & Recreatie Zuid-Holland het idee opgevat om de hulpvloot die na de ramp vanuit heel Nederland op gang kwam, in beeld te brengen. De hulpvloot bestond uit diverse schepen en schippers die ingezet werden om mensen te redden tijdens de Ramp. 

Op 18 mei 2019 werd er bij de Menheerse Werf een erepredikaat uitgereikt aan een tweetal schepen van de vloot. Doormiddel van verhalen en met digitale tafels en verschillende panelen kun u bij de Menheerse Werf gratis de tentoonstelling over deze hulpvloot bezichtigen.

MD 10 Johanna Hendrika

De MD 10 werd destijds gebouwd voor reder Kolff en had tot circa 1916 Middelharnis als thuishaven. Na de nodige omzwervingen is het monumentale vaartuig nu weer thuis in Menheerse,  waar ze de komende jaren wordt gerestaureerd op de Menheerse Werf. De Stichting Behoud Beugsloep MD10 heeft hiervoor een eigen helling aangelegd op de werf, waar geïnteresseerden een kijkje kunnen nemen. 

Anna Jacoba

Op de Menheerse Werf is ook het laatste overgebleven scheepje, de fiets- en voetveer Krabbekreek/Anna Jacoba van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij  (RTM) te bewonderen. Het schip uit 1932 is in 2017 naar de Menheerse Werf gebracht om daar gerestaureerd te worden, met de bedoeling het scheepje terug te brengen naar de staat zoals het in 1932 door RTM in gebruik is genomen. Na een flinke opknapbeurt en het plaatsen van een 'nieuwe' motor, een schenking van het Maritiem Museum Rotterdam, is sinds het voorjaar van 2020 het scheepje helemaal in oude glorie hersteld en weer vaar-klaar! Op woensdag en zaterdag vaart het RTM-pontje Anna Jacoba tussen de Menheerse werf en Middelharnis-Havenhoofd. De dienstregeling staat op de website van de Menheerse werf. Op de Anna Jacoba kunnen maximaal twaalf passagiers meevaren en een overotcht is gratis.