Tijdens en na de Opstand was het zuiden van Holland de plaats waar de politieke macht in de Republiek werd uitgeoefend.
Het ontstaan van de Republiek
Met de Opstand kwam een einde aan de macht van de Spaanse koning in Holland. In 1572 veroverden de Watergeuzen in naam van Willem van Oranje de stad Brielle. In de daaropvolgende jaren behaalden de opstandelingen verscheidene successen tegen de Spaanse overheersers. In 1581 verklaarden de Noordelijke Nederlanden dat zij Filips II niet meer als hun vorst erkenden. In de nieuwe Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden nam Holland een centrale functie in.
De macht van de steden
Van de zeven gewesten in de Republiek was Holland veruit de machtigste, en beheerste dan ook het politieke toneel. Holland zelf was echter, net als de Republiek, verdeeld in autonome delen die ieder een deel van de macht bezaten: de steden. De stad met de meeste invloed was Amsterdam, maar de steden in Zuid-Holland (voornamelijk Dordrecht, Leiden, Delft en Rotterdam) waren eveneens zeer invloedrijk. Door de Hollandse beheersing van het beleid van de Republiek hadden de steden van Zuid-Holland ook belangrijke invloed op dit beleid.
Deze gravure uit ongeveer 1741 toont de vergaderzaal van de Staten van Holland, de regering van Holland.
De Staten-Generaal en de stadhouder
Vóór de Opstand hadden de Staten van Holland al vergaderd in het Binnenhof te Den Haag, de oude grafelijke residentie. Ná de Opstand gingen ook de Staten-Generaal van de Republiek, de verzamelde afgevaardigden van de staten van alle zeven gewesten, in Den Haag vergaderen. Ook was Den Haag de residentie van de stadhouder, de hoogste functionaris en machtigste persoon van de Republiek.
Wisselende machtsverhoudingen
De machtsverhoudingen tussen de Staten-Generaal en de stadhouder wisselden behoorlijk. Gedurende twee stadhouderloze tijdperken (1650-1672 en 1702-1747) hadden de Staten-Generaal zelfs alle macht. De raadspensionaris van Holland, na de stadhouder de belangrijkste bestuurder van de Republiek, was eveneens vaak afkomstig uit Zuid-Holland, zoals de Dordrechtse Johan de Witt. Dit betekende dat in Den Haag feitelijk het algemene bestuur van de Republiek als geheel was gevestigd. Den Haag was, met andere woorden, het bestuurlijk centrum van de Republiek.
Plaats een reactie
Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?
Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.
Ontvang de laatste verhalen in je mailbox
Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
0 reacties