Naar overzicht

Leiden krijgt een universiteit

Met de oprichting van de Leidse universiteit op 8 februari 1575 kreeg Zuid-Holland zijn eerste universiteit. Daarmee is het tevens de oudste universiteit van Nederland. De keuze om deze academie in Leiden te plaatsen werd gemaakt door Willem van Oranje, als gebaar van dank voor het dappere verzet van de stad tegen de Spaanse belegeraar het jaar daarvoor.

De komst van de universiteit zou Leiden aanzien en inkomsten brengen. Ook kon zij worden gezien als een vergoeding voor de schade die de stad tijdens het beleg had geleden. De kosten van de nieuwe universiteit bedroegen zesduizend gulden, wat door de gewesten Holland en Zeeland gezamenlijk werd opgebracht. De Leidse universiteit moest gelden als de protestantse tegenhanger van de katholieke universiteit in Leuven in de Lage Landen. Vrijwel direct na de oprichting van de nieuwe universiteit ondernam de Gereformeerde (calvinistische) Kerk pogingen controle over de instelling te verwerven, maar Willem van Oranje wist dit te voorkomen, waardoor de universiteit een relatief onafhankelijk karakter had.

Academiegebouw aan het Rapenburg, het oudste universiteitsgebouw in Leiden.

Onderwijs en studenten

De Leidse universiteit verzorgde gedurende de zeventiende en achttiende eeuw verreweg het grootste deel van het Zuid-Hollandse hogere onderwijs. De universiteit bestond uit vier faculteiten: theologie, rechten, medicijnen en filosofie/letteren (ook wel artes, ‘kunsten’). De laatste, als voorschool voor de overige faculteiten, trok de meeste studenten. De enige faculteit die zich zeker vanaf 1625 met die van de artes kon meten, was de juridische, met in de eerste honderd jaar 7716 studenten, op afstand gevolgd door de medische faculteit.

In de eerste eeuw van haar bestaan trok de Leidse universiteit ook veel buitenlandse studenten. Van de 23.000 studenten was ruim de helft buitenlands. Tussen 1575 en 1775 schreven zich bijna 42.000 studenten in, waarvan ongeveer driekwart afkomstig was uit de hogere burgerij. Arme studenten konden een beurs krijgen of in dienst van een welgestelde student een plaats aan de universiteit verwerven.

0 reacties

Plaats een reactie

Verzenden

Ontdek meer

Heb jij een verhaal over de Zuid-Hollandse geschiedenis?

Welk verhaal mag volgens jou niet ontbreken op deze website? Deel je verhaal of tip met de redactie! Lees de voorwaarden en tips voor het schrijven van een verhaal.

Ontvang de laatste verhalen in je mailbox

Wil je op de hoogte gehouden worden van nieuwe publicaties? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.