Prins Frederik der Nederlanden – broer van koning Willem II – leefde van 1797 tot 1881. Door aankoop en samenvoeging van negen buitenplaatsen, verkreeg de prins tussen 1838 en 1854 een omvangrijk en aaneengesloten landgoed. Zijn bezit lag tussen de Veurseweg in Voorschoten en de duinen in Wassenaar. De themawandelingen van Prins Frederiks Parkenroute leiden je over en langs de meest bijzondere plekken en punten.
Buitenplaats De Paauw in Wassenaar was de eerste aankoop van prins Frederik. Het landhuis functioneerde na een verbouwing als zomerverblijf voor de prins en zijn gezin en werd het centrum van het steeds uitdijende landgoed dat op z’n hoogtepunt 886 hectare besloeg.
Naast De Paauw werden de buitenplaatsen Raaphorst, Ter Horst, Eikenhorst, Backershagen en Groot Haesebroek, inclusief Drie Papegaaien, Wildrust en Het Zwarte Hek aan het bezit toegevoegd.
Op de afzonderlijke buitenplaatsen waren vanouds vele paden en wegen aanwezig. Deze liet prins Frederik aaneen smeden tot een aantrekkelijke ‘parkenroute’. Het plan werd in 1854 in opdracht van de prins door de Duitse landschapsarchitect Eduard Petzold gemaakt. Petzold heeft tot de dood van de prins in 1881 aan de realisatie van het plan gewerkt. Voor de gebouwde onderdelen werd de Duitse architect Hermann Wentzel ingeschakeld.
Door het deels aanpassen van de parkstructuur ontstond een aantrekkelijk gebied. Zo werden er fraaie uitzichten gecreëerd en gebouwde elementen als prieeltjes en bruggen toegevoegd. De veelal smalle parkwegen werden aangepast zodat deze per rijtuig begaanbaar werden en bomen en struiken werden aangeplant om de uitzichten te verfraaien. De prins, zijn gezin en hun gasten konden zich hier aangenaam verpozen.
Speciaal voor kinderen is er een tweetal avontuurlijke speurtochten ontworpen, met vrolijke illustraties door Flos Vingerhoets. Download hier de speurtocht voor De Horsten en hier de speurtocht van De Paauw.
Na het overlijden van prins Frederik zijn de bezittingen tussen 1890 en 1912 successievelijk verkocht. Delen van het gebied zijn verkaveld voor de bouw van villa’s en de N44 werd aangelegd. Koningin Wilhelmina verwierf in 1904 het gebied dat nu De Horsten heet. Het landgoed is samengesteld uit de voormalige buitenplaatsen Raaphorst, Eikenhorst en Ter Horst en in bezit van de koninklijke familie gebleven. Nadat delen van De Paauw en Backershagen waren afgescheiden voor de bouw van villa’s, werden de buitens uiteindelijk door de gemeente Wassenaar aangekocht.
Uit onderzoek is gebleken dat een groot deel van de parkenroute die prins Frederik heeft laten aanleggen nog steeds intact is. Langs deze parkenroute is een drietal wandelroutes uitgezet, zodat ook jij van het fraaie landschap kan genieten.
Het project Prins Frederiks Parkenroute is mede tot stand gekomen met financiële bijdragen van provincie Zuid-Holland (in het kader van de erfgoedlijn Landgoederenzone Zuid-Holland), de Landschapstafel Duin, Horst en Weide en de gemeenten Voorschoten en Wassenaar. Het project is gecoördineerd door Erfgoedhuis Zuid-Holland.